![](/media/lib/548/n-dna-9ebd9a6a5a4369e57cf96f44587bfee8.jpg)
Zbadanie mikrobiomu ludzi z paleolitu może pomóc w leczeniu ludzi współczesnych
8 maja 2023, 08:57Dokonany w ostatniej dekadzie postęp w dziedzinie rekonstrukcji i sekwencjonowania starego DNA daje nam wgląd w niedostępne wcześniej aspekty przeszłości. Ostatnim niezwykłym osiągnięciem w tej dziedzinie jest badanie mikrobiomu jamy ustnej prehistorycznych ludzi. Mikrobiomu, który wskutek radykalnej zmiany diety i stosowania antybiotyków jest u współczesnych ludzi zupełnie inny od tego, z którym ewoluowaliśmy przez dziesiątki i setki tysięcy lat
![](/media/lib/558/n-bonczarowska-f79e4542811de760696e2a4fc71d0817.jpg)
Bakteria dżumy stała się w XIX wieku bardziej zjadliwa. Niedługo potem zabiła 15 milionów osób
9 sierpnia 2023, 11:10Dżuma trapi ludzkość od 5000 lat. W tym czasie wywołująca ją Yersinia pestis ulegała wielokrotnym zmianom, zyskując i tracąc geny. Około 1500 lat temu, niedługo przed jedną z największych pandemii – dżumą Justyniana – Y. pestis stała się bardziej niebezpieczna. Teraz dowiadujemy się, że ostatnio bakteria dodatkowo zyskała na zjadliwości. Pomiędzy wielkimi pandemiami średniowiecza, a pandemią, która w XIX i XX wieku zabiła około 15 milionów ludzi, Y. pestis została wzbogacona o nowy niebezpieczny element genetyczny.
![](/media/lib/409/n-metylacjadna-f280a6d3d6772560f896e8a595421559.jpg)
W ludzkim genomie odkryto nowy powtarzający się klaster genów
28 listopada 2023, 10:17Na Northwestern University odkryto nowy powtarzający się klaster genów, do ekspresji którego dochodzi wyłącznie u człowieka i naczelnych. To niezwykłe odkrycie pierwszego czynnika elongacyjnego, który powtarza się w ludzkim genomie i jest specyficzny dla naczelnych, mówi profesor Ali Shilatifard, w którego laboratorium dokonano odkrycia.
![](/media/lib/576/n-jedzenie-8fe10ee500c31b19508f2a92e6ef8ca1.jpg)
Pożywienie wpływa na wzorce migracji. Bliskość kulturowa odgrywa ważną rolę
27 marca 2024, 12:26Gdy ludzie decydują się na migrację, o wyborze kraju docelowego decyduje wiele czynników. Migranci rozważają, na ile dobrze mówią w języku kraju docelowego, czy mają tam rodzinę lub czy istnieje tam społeczność z ich kraju, jak bardzo normy obyczajowe i wartości odpowiadają ich normom czy jak daleko znajduje się kraj docelowy. Obecne modele migracji brały pod uwagę takie zmienne jak demografia, lokalizacja, język, odległość i wspólna historia. Badacze z Instytut Badań Demograficznych im. Maxa Plancka wykazali, że istnieje związek pomiędzy wzorcami migracji, a preferencjami dotyczącymi pożywienia.
![](/media/lib/584/n-monitor-99b486981ef899100b986977e0ff9df6.jpg)
Brak dowodów, by ciągłe monitory glukozy (CGM) pomagały zdrowym osobom. Mogą za to szkodzić
8 lipca 2024, 09:07Ciągłe monitory glukozy (CGM) są od pewnego czasu reklamowane, jako urządzenia pomocne w utrzymaniu zdrowego trybu życia i zdobywają popularność wśród osób, które taki tryb życia chcą prowadzić. Tymczasem obecnie brak jest dowodów zarówno odnośnie korzyści, jakie zdrowe osoby miałyby odnosić ze stosowania CGM, jak i odnośnie samej dokładności pomiarów u zdrowych osób. Co więcej, autorzy badań sugerują, że CGM mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie osób, które używają tych urządzeń nie z powodu choroby, a zwabione reklamą przez producentów.
![](/media/lib/592/n-sloniowate-ceb68917e7936a56e0d408051de7ef14.jpg)
Najstarsze w Indiach ślady jedzenia zwierząt przez ludzi. Nasi krewni pożywili się na słoniowatych
22 października 2024, 08:46W 2000 roku w pobliżu miasta Pampore w Indiach znaleziono sfosylizowane szczątki trzech słoniowatych. Przed tygodniem naukowcy opublikowali dwa artykuły, z których dowiadujemy się, że mamy tutaj do czynienia z najstarszymi na subkontynencie indyjskim śladami dzielenia mięsa zwierząt przez ludzi.
![](/media/lib/600/n-polimer-70f31d551aeddff2e431a7667af5f470.jpg)
Pierwszy taki materiał: superwytrzymały polimer ze splecionych molekuł
24 stycznia 2025, 11:12Grupa amerykańskich uczonych opracowała pierwszy materiał 2D z mechanicznie splecionych molekuł. Materiał przypomina strukturą kolczugę. Jest dzięki temu wyjątkowo elastyczny i wytrzymały. W przyszłości może posłużyć do stworzenia lekkich i wytrzymałych kamizelek kuloodpornych i znaleźć zastosowanie wszędzie tam, gdzie potrzebna jest elastyczność i wytrzymałość. Nowy materiał zawiera 100 bilionów splotów na cm2. To najgęstszy kiedykolwiek stworzony splot mechaniczny.
Ryba poluje na jaskółki w locie
13 stycznia 2014, 10:13Ryby Hydrocynus vittatus z zapory Schroda w RPA polują na latające jaskółki dymówki (Hirundo rustica). Naukowcy z Wodnej Grupy Badawczej North-West University sfilmowali to zachowanie. Ich artykuł ukazał się w Journal of Fish Biology.
![](/media/lib/393/n-wyswietlacz-5b1cb075f7860e9f59598ff11de1e8fe.jpg)
Biodegradowalny elastyczny wyświetlacz z żelatyny z rybich łusek
20 marca 2020, 13:01Naukowcy z Nanjing Tech University opracowali elastyczny wyświetlacz z żelatyny pozyskiwanej z rybich łusek. W gorącej wodzie (60°C) film żelatynowy rozpuszcza się w ciągu paru sekund, a w glebie ulega całkowitemu rozkładowi w ciągu 24 godzin. Rozwiązanie opisane na łamach ACS Nano jest zarówno tanie, jak i ekologiczne. Dotąd do tego celu wykorzystywano tworzywa sztuczne.
![](/media/lib/409/n-rekordy-1c20cf69f22b7a24e7179700997accb3.jpg)
Dwa nowe rekordy megabłyskawic. Najdłuższa i najdłużej trwająca
26 czerwca 2020, 10:51Światowa Organizacja Meteorologiczna poinformowała o 2 nowych światowych rekordach: długości i czasu trwania tzw. megabłyskawic (ang. lightning megaflash events). Błyskawica, która rozświetliła niebo nad Argentyną 4 marca 2019 r., trwała aż 16,73 s, a więc ponad 2-krotnie dłużej niż poprzednia rekordzistka. Odległość pozioma wyznaczona dla drugiej, odnotowanej 31 października 2018 r. nad południową Brazylią, wynosiła, bagatela, 709±8 km - to odpowiednik odległości np. od Londynu do granic Szwajcarii w pobliżu Bazylei. Ustalenia opublikowano w Geophysical Research Letters.